Maria in Tijden van Crisis (Mary in Times of Crisis / Maria en Tiempos de Crisis)
(samen met Sanne Derks, Bolivia 2012, 93 min.)

To Lourdes you go for health, to Urkupiña for wealth.

Pelgrims uit heel Bolivia en daarbuiten komen naar het Boliviaanse bedevaartsoord van de Maagd van Urkupiña, ook wel ‘Maagd van het Geld’ genoemd, om stenen te hakken. De stenen worden gezien als geld dat Maria aan hen leent of cadeau geeft om hun wensen mee te realiseren.
De film volgt drie Boliviaanse vrouwen in hun activiteiten voor, tijdens en na het vier dagen durende feest voor de Virgen de Urkupiña in augustus. Allereerst de twee bejaarde Quechua zusjes Virginia en Victoria die op theatrale wijze gebeden en zegeningen verkopen aan de pelgrims op het bedevaartsoord, en de jonge Escarlent die grote schulden heeft na een bar geopend te hebben in de stad. Escarlent gaat naar het bedevaartsoord om de maagd om geld te vragen, zodat haar bar niet failliet zal gaan. De wegen van de vrouwen kruisen tijdens het feest, waar we zien hoezeer religie en geld met elkaar verbonden zijn. Iedereen zet Maria strategisch in om zijn economische positie te verbeteren.

Research, regie en coproductie: Sanne Derks
Camera en nabewerking: David Lingerak
Productie, camera en montage: Sharis Coppens

Sanne Derks (1979) is een Nederlandse antropoloog met een passie voor Latijns-Amerika. Tussen 2004 en 2009 werkte zij aan haar promotieonderzoek bij het Instituut voor Genderstudies en Culturele Antropologie (RU) over de manieren waarop gelovigen omgaan met armoede, huiselijk geweld en etnische uitsluiting op het Boliviaanse bedevaartsoord voor de Maagd van Urkupiña in Quillacollo. Voor dit project deed ze meer dan anderhalf jaar antropologisch veldwerk in Bolivia. Ze heeft deelgenomen aan internationale conferenties op het gebied van pelgrimage, religie en Latijns-Amerika en publiceerde in verschillende nationale en internationale tijdschriften.

Screenings
-World premiere at Beeld voor Beeld Documentary Festival on Cultural Diversity, Amsterdam, The Netherlands (1-6-2012)
-Seminar ‘Pensar el documental’ Universidad Central, Bogota, Colombia (23-8-2012)
-Beeld voor Beeld Bogota, Bogota, Colombia, 2 screenings (25-8-2012)
-Fontys Hogescholen, Eindhoven, The Netherlands (13-9-2012)
-CEDLA (Centro de Estudios y Documentación Latinoamericano), Amsterdam, The Netherlands (12-10-2012)
-Mensen met een Missie / Stichting Oikos, The Hague, The Netherlands (9-11-2012)
-Athens Ethnographic Film Festival, Athens, Greece (1/2-12-2012)
-Filmhuis Cavia, Amsterdam, The Netherlands (2-12-2012 and 9-12-2012)
-Institute for Genderstudies, Nijmegen, The Netherlands, within a course on Gender Theory (6-1-2013)
-Cultural Anthropology, Radboud University Nijmegen, within the course Gender and Religion (24-2-2013)
-NGO Levantate Mujer, Santa Cruz, Bolivia (15-3-2013)
-Cinemateca La Paz, La Paz, Bolivia, including introduction and discussion (25-3-2013)
-Cinemateca La Paz, La Paz, Bolivia (from 28-3-2013 until 18-4-2013, three times a day)
-MARTadero, Cochabamba, Bolivia (1-4-2013)
-Universidad Catolica Boliviana, Department of Missionology, Cochabamba Bolivia, including debate (2-4-2013)
-Teatro Teofilo Vargas, Quillacollo, Bolivia, organized by the Alcaldia de Quillacollo (2-4-2013)
-Teatro Teofilo Vargas, Quillacollo, Bolivia (3/4/5-4-2013)
-Flatel TV, Vinto-Cochabamba, Bolivia (3-4-2013 and 7-4-2013)
-La Tertulia, Amsterdam, The Netherlands (16-06-2013)
–WM Gallery, Amsterdam (The Netherlands) (20-10-2103)
–International Festival of Ethnographic Film, Sofia, Bulgaria (4-11-2013)
–Jean Rouch International Film Festival, Paris, France (9-11-2013)
-Sustainable Bolivia, Cochabamba, Bolivia (21-05-2014)
-Conexiones Entre Mundos, Cochabamba, Bolivia (23-05-2014)
-International Conference ‘The Bodily and Material Cultures of Religious Subjectivation’, Department of Anthropology, University College London (17-18 June 2014)
-NPO Doc in de themaweek “Wat zou Maria kijken?” 20 t/m 26 december 2014.

“It is a very moving story. The images are gorgeous. The story of Victoria, her sister and the trials and tribulations of Escarlent are shown with very great tact and respect. It focuses on the bodily motions, emotions and on the material culture of the pilgrimage of the Virgin (and Mother Earth).” Jean-Pierre Warnier, (retired) university professor in anthropology (University Paris-Descartes).

“María en tiempos de crisis contrasta con otras obras piezas que tienden a edulcorar las expresiones culturales locales, siempre afines a la publicidad y a los documentales de promoción turística. Este trabajo apela a la siempre sugestiva cámara en mano, con lo que obtiene altas cuotas de autenticidad y logra sorprender sobre el trasfondo místico y comercial que caracteriza a esta festividad.
La forma en que trabaja el equipo de holandeses sorprende, asimismo, pues sólo enfoca su mirada en los personajes, dejando de lado a la Virgen, y atiende a las dinámicas sociales que le circundan; privilegia, en fin, la relación entre la fe, el comercio y el pedido de posesiones materiales”. Sergio Zapata, Cine y Punto, 7 april 2013, Bolivia.